رشته مهندسی کامپیوتر یکی از رشته‌های پرطرفدار برای دانشجویانی است که قصد ورود به دانشگاه را دارند. بسیاری از این دانشجویان، پس از اتمام دوره کارشناسی به ادامه تحصیل در این رشته فکر می‌کنند و در نهایت یکی از گرایش‌ها را برای شروع تحصیات تکمیلی انتخاب می‌کنند. قدم گذاشتم در مقطع کارشناسی ارشد و یا دکتری، فصل جدیدی در زندگی دانشجویان به شمار می‌رود؛ فصلی جدید که با انجام پایان نامه مهندسی کامپیوتر به پایان خواهد رسید. اما برای انجام پایان نامه، دانشجوین باید اول مراحل انجام پروپوزال مهندسی کامپیوتر را بدانند.

انجام پروپوزال مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، مانند هر کار تحقیقاتی دیگری، آداب مخصوص به خود را دارد. اگر دانشجویان با نحوه نگارش پروپوزال به خوبی آشنا شوند، قدم اول در مسیر انجام پایان نامه ارشد یا انجام رساله دکتری را به خوبی برداشته‌اند. سپس می‌توانند با خاطری آسوده به انجام باقی کارهای تحقیقاتی بپردازند. در این نوشته به چگونگی انجام پروپوزال مهندسی کامپیوتر از ابتدا تا انتها می‌پردازیم.

انتخاب موضوع

اولین قدم برای انجام یک پروپوزال خوب انتخاب موضوع است. در واقع انتخاب موضوع مناسب برای تحقیق به دانشجو کمک می‌کند تا گام‌های بعدی ساده‌تر شود. موضوعات در رشته مهندسی کامپیوتر بسیار گسترده‌اند اما هر موضوعی برای انجام پایان‌نامه مناسب نیست. رشته کامپیوتر یکی از رشته‌های به‌روز در دنیای تکنولوژی است، موضوعات مرتبط به این رشته گاهی با گذشت تنها یکی دو سال، اهمیت خود را از دست می‌دهند به این دلیل که تکنولوژی‌های جدیدتر جای آنها را می‌گیرد. پس اولین نکته در انتخاب موضوع برای نگارش پروپوزال مهندسی کامپیوتر، اهمیت به جدید بودن و بروز بودن موضوع انتخابی است.

دومین نکته مهم برای انتخاب موضوع توجه به تخصص خود (دانشجو) و اساتید راهنماست. گاهی اوقات اساتید در برخی از موضوعات بروز و جدید هیچ گونه تخصصی ندارند. در نتیجه مهم است که موضوع انتخابی زیرمجموعه زمینه‌های کاری اساتید راهنما و مشاور باشد. در غیر این صورت برای انجام تمامی تحقیقات باید به تنهایی اقدام کنید و کمکی از جانب اساتید دریافت نخواهید کرد.

سومین نکته در انتخاب موضوع توانایی انجام تحقیق است. فرض کنید موضوع انتخابی بروز و کاربردی باشد اما برای انجام تحقیقات مرتبط نیاز به ابزارهای پیشرفته‌ای باشد که دانشجو قادر به تهیه آنها نیست. یا اینکه انجام تحقیقات چندان گسترده باشد که نیازمند تیم تحقیقاتی و تقسیم‌بندی کارها باشد. در چنین شرایطی یا ناگزیر به تغییر موضوع خواهید شد و یا باید کار تحقیقاتی خود را با کیفتی نه چندان مطلوب ارائه دهید. پس بهتر است با رعایت همین چند نکته ساده موضوعی مناسب انتخاب کنید و خود را به دردسر نیندازید.

فراموش نکنید که پس از انتخاب موضوع باید عنوان دقیقی برای پایان نامه خود انتخاب کنید. عنوان پایان نامه شما گاهی توضیحات تکمیلی مثل روش تحقیق را نیز در بر می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: ده نکته ضروری برای انتخاب موضوع پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری

انجام پروپوزال مهندسی کامپیوتر

وقتی سراغ انجام پروپوزال مهندسی کامپیوتر می‌روید حتما موضوع پایان نامه خود را انتخاب کرده‌اید. اما انتخاب موضوع به معنی انتخاب عنوان نیست. شما باید به صورت دقیق عنوان پایان نامه مهندسی کامپیوتر را ذکر کنید. معمولا در عنوان جزئیات بیشتری اما بسیار کوتاه به موضوع انتخابی اضافه می‌شود. انتخاب عنوان مشخص می‌کند که شما به طور دقیق روی چه موضوع و چه بخشی کار می‌کنید.

پس از مشخص کردن عنوان تحقیق حالا باید شروع به انجام بخش‌های مختلف پروپوزال کنید. مانند هر نوشته علمی اول باید مقدمه را بنویسید تا دیدی نسبی به خواننده ارائه دهید. در مقدمه پروپوزال باید به طور کلی دلایل خود از انتخاب موضوع و کلیاتی که قصد دارید در تحقیق انجام دهید ذکر کنید. فراموش نکنید که پروپوزال نباید تعداد صفحات خیلی زیادی داشته باشد و متن طولانی و خسته‌کننده‌ای را در خود جای دهد. در پروپوزال خیلی خلاصه باید دلایل انتخاب موضوع تحقیقاتی و کارهایی که قصد انجام دادن آن را دارید، بیان کنید.

پس از انجام مقدمه حالا باید به طرح مسئله بپردازید. در این بخش خوب است اشاره کنید که چه چیزی شما را به انجام پایان نامه مهندسی کامپیوتر با عنوان انتخابی تشویق کرده است. یا وجود چه مسئله حل نشده‌ای در این زمینه، شما را به فکر فرو برده است تا به انجام پایان نامه در این زمینه بپردازید. ذکر مجموعه‌ای از این عوامل به خواننده پروپوزال که اغلب استاد راهنما و برخی از اساتید گروه هستند، دید خوبی می‌دهد و به قبول شدن پروپوزال شما کمک می‌کند.

نکات مهم در انجام پروپوزال مهندسی کامپیوتر

قبل از شروع به نگارش پروپوزال مهندسی کامپیوتر، خوب است چند نکته را در نظر داشته باشید:

• تمامی فرآیند انتخاب موضوع و انتخاب عنوان را حتما با استاد راهنمای خود چک کنید
• قبل از شروع به انجام پروپوزال کامپیوتر، حتما تایید عنوان انتخابی خود را از استاد راهنما بگیرید زیرا در غیر این صورت ممکن است زمان صرف شده شما برای انجام پروپوزال هدر برود.
• حتما در سایت‌های دانشگاهی، تکراری نبودن عنوان انتخابی خود را چک کنید.
• در صورتی که عنوان انتخاب شده توسط شما تکراری بود حتما روش انجام تحقیق را بررسی کنید و در صورت متفاوت بودن، آن را به عنوان اضافه کنید.
• برای انتخاب عنوان مناسب برای تحقیق از اساتید راهنما و مشاور کمک بگیرید.

فرآیند تحویل پروپوزال

فرآیند انجام پروپوزال تقریبا در تمام دانشگاه‌ها مشابه است اما فرآیند تحویل آن به دانشگاه و فرمت انجام پروپوزال ممکن است در هر دانشگاهی روال خود را داشته باشد. برای اطمینان از اینکه راه را درست طی می‌کنید حتما این مورد را با بخش آموزش دانشگاه خود چک کنید. همکلاسی‌های شما و کسانی که قبلا پروپوزال خود را ارائه داده‌اند نیز در این بخش می‌توانند به شما کمک کنند. به هر حال این موضوع چیز سخت و نگران‌کننده‌ای نیست، تنها باید با روال آن آشنا شوید تا بتوانید به خوبی از عهده انجام آن برآیید.