همان طور که می‌دانیم هیچ پژوهشی کامل نیست مگر آن که جامعه ی علمی در نتایج آن سهیم گردد.گرچه چنین سهیم شدنی ممکن است به صورت های گوناگون تحقق یابد؛ اما معمولا رسانه پذیرفته شده برای انتقال نتایج پژوهش، مجلات علمی هستند. مقاله ی مجله که در واقع وسیله ای برای بیان روشن یافته ها و حاصل تلاش محقق است را از  دو دیدگاه  دسته بندی می کنند، یکی از لحاظ طول نوشته که ممکن است کوتاه، متوسط یا مفصل باشد؛ و دیگری از لحاظ نوع داده ها و چگونگی تدوین است .در این نوشته، مقصود  تقسیم بندی مبتنی بر وضع داده های بررسی است که به انواع زیر تقسیم می شود:

مقاله تحقیقی

این نوع  مقاله که به نام های دیگری چون “مقاله تحقیقی اصیل:، یا ” مقاله تحقیقی مبتنی بر کار اصیل” شهرت دارد به مقاله ای گفته می شود که برخاسته از پژوهش نوینی است که محقق خود انجام داده و متّکی بر یافته های دیگران نیست. این نوع به دلیل آنکه یافته های پژوهش انجام یافته را منعکس می کند گزارش تحقیق نیز خوانده می شود. این نوع دارای بخش هایی است که مراحل پژوهش انجام شده را نشان می دهد. به طور کلی در چنین مقاله ای قسمت های عمده زیر را مشاهده کرد:

الف) مقدمه و هدف، شامل توصیف مسئله مورد پژوهش و بیان هدف تحقیق؛

ب) روش، ناظر بر روش یا روش هایی است که برای تحقق هدف به کار گرفته شده است؛

ج) نتایج، حاوی دستاوردها و محصول کار که از تحقیق حاصل شده است؛

د) بحث، تعبیر و تفسیر یافته ها و بحث درباره ی کاربردهای نتایج به دست آمده؛

ح) پیشنهاد، اجرای یافته ها یا پیگیری مسئله یا طرح سایر مسائل مرتبط.

مقاله تحلیلی

 در این نوع از مقاله که به “مقاله ی” نظری نیز شهرت دارد، مؤلف با استفاده از منابع تحقیقی پیشین نظریه ی خاصی را در حوزه ی کار خود معرفی می کند. در این تلاش، نویسنده ممکن است نظریه های پیشین را گسترش دهد، آن ها را با شواهدی استحکام بخشد، به گونه ای دیگر تبیین کند، یا آن را مورد تأمل و تردید قرار دهد. در چنین مقاله ای معمولا  مؤلف نظریه ای نوین عرضه می کند. ممکن است نویسنده با نگرشی انتقادی به بحث درباره ی نظریه های پیشین بپردازد. در این صورت او نظریه های موجود را مورد تحلیل قرار می دهد و با استدلال و بهره گیری از شواهد، برتری نظریه ای را بر نظریه های دیگر نشان می دهد. در این نوع تحلیل، مؤلف معمولا سازگاری برونی و درونی نظریه را می سنجد. یعنی تلاش می کند دریابد که نظریه با خود در تعارض نیست، یا با مشاهدات عینی سازگاری دارد.

مقاله مروری

این نوع مقاله به تحلیل کلان و ارزیابی انتقادی نوشته های می پردازد که قبلا منتشر شده است. مؤلف مقاله مروری از طریق مقوله بندی و یکپارچه سازی، و ارزشیابی متنو منتشر شده ی پیشین سیر پیشرفت پژوهش های جاری را در جهت روشن کردن مسئله ای مشخص دنبال می کند. مقاله ی مروری مراحل و سرفصل هایی شبیه سایر نوشته های تحقیقی دارد؛ زیرا:

_مسئله را تعریف و تبیین می کند؛

_با تلخیص پژوهش های پیشین، خواننده را از چگونگی تحقیقات جاری آگاه می سازد؛

_وجوه اشتراک و افتراق، خلأ ها، و ناهمگونی های متون مرتبط با موضوعی ویژه را نشان می دهد؛

_گام یا گام های بعدی حل مسئله را پیشنهاد می کند.

مقاله ی مروری ممکن است به پیگیری اندیشه های کلان مندرج در نوشته ها بپردازد، یا تنها رگه یا لایه ای خاص از اندیشه های طرح شده را در متون مختلف پی جویی کند و چگونگی برخورد با آن را بسنجد. بسته به اینکه کدام یک از اهداف فوق مد نظر باشد، ممکن است متون مورد بررسی به ترتیب توالی زمانی مرتب شوند یا ربط منطقی مباحث نوشته ها ملاک تنظیم باشد. مناسب ترین فرد برای نگارش چنین مقاله ای، متخصص اهل مطالع است که از نظر اطلاعات حوزه ی موضوعی خود نیز بهنگام باشد. این افراد معمولا با عنوان متخصص متون موضوعی شناخته می شوند که الزاما با متخصص موضوعی یکی نیست.

مقاله گردآوری

این نوع مقاله صرفا به گردآوری و انعکاس نقطه نظرهای مختلف مندرج در نوشته های مرتبط با موضوعی خاص می پردازد و در واقع کار نوینی را عرضه نمی کند. تفاوت آن با مقاله ی تحلیلی آن است که به ارائه ی نظریه ی جدیدی منتهی نمی شود و اختلافش با مقاله ی مروری آن است که الزاما به سنجش و ارزیابی کلیه ی آثار پیشین نمی پردازد. با این اوصاف نمی توان آن را یکی از انواع مستقل مقاله ی علمی محسوب کرد.