تعریف تحقیق و روش تحقیق

تعریف تحقیق و روش تحقیق

تعریف تحقیق و روش تحقیق :

تحقیق در لغت به معنای پیدا کردن، یافتن یا جستجوی حقیقت می باشد. در واقع تحقیق تلاش منظم و سازمان یافته برای بررسی مساله ای خاص که به یک راه حل نیاز دارد. تحقیق اطلاعاتی را برای مدیران فراهم می کند تا بتوانند بر پایه آن تصمیم بگیرند و مشکلات را برطرف کنند.

طبقه بندی انواع تحقیق

تشخیص نوع تحقیق به محقق کمک می کند تا در انتخاب روش های مناسب تحقیق بهتر عمل نماید.

به طور کلی طبقه بندی تحقیقات علمی به شرح زیر انجام می شود:

• طبقه بندی بر اساس هدف
• طبقه بندی بر اساس ماهیت و روش
• تحقیق پیمایشی یا زمینه یابی

طبقه بندی بر اساس هدف

• تحقیق بنیادی(Basic of fundamental research)

پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیاء پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نظریه‌ها می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می‌نماید. هدف اساسی این نوع پژوهش تبیین روابط بین پدیده ها، آزمون نظریه ها و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است.

• تحقیق کاربردی(Applied research)

پژوهشی است که با استفاده از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود. هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است

• تحقیق عملی(Action research)

در این تحقیق که به صورت عملی می باشد فرد به دنبال پیدا کردن راه حل و بررسی درست درباره موضوع خاص مربوط به خود می باشد که نتیجه آن منجر به شناخت در رابطه با موضوع مورد نظر خود می باشد. هدف اصلی تحقیق عملی، حل یک مساله خاص است و نه کمک به توسعه نظریه های علمی

در این مطلب به شرح تحقیق کاربردی میپردازیم:

تحقیق کاربردی

تعریف

تحقیقات کاربری تحقیقاتی هستند که نظریه ها، قانونمندی ها، اصول و فنونی که در تحقیقات پایه تدوین می شوند را برای حل مسایل اجرایی و واقعی به کار می گیرند. (غالباً در تحقیقات کاربردی، اصول علمی تدوین شده در تحقیقات پایه، مبنای کاربردی شدن قرار می گیرند.)

این تحقیقات بر روی یافتن راه حل مسائل فوری با ماهیت عملی متمرکز می شود و بنابراین این تحقیقات جنبه عملی داشته (نتایج این تحقیق عینی و مشخص است.) و معمولاً خود محققین در کاربرد نتایج دخیل می باشند. این نوع تحقیق برای بکار بردن شیوه جدید در جهت زندگی بهتر در جامعه به کار برده می شود.

در واقع این تحقیقات با استفاده از زمینه و بستر شناختى و معلوماتى که از طریق تحقیقات بنیادى فراهم شده براى رفع نیازمندى‌هاى بشر و بهبود و بهینه‌سازى ابزارها، روش‌ها، اشیاء و الگوها در جهت توسعهٔ رفاه و آسایش و ارتقاى سطح زندگى انسان مورد استفاده قرار مى‌گیرند.

در تحقیقاتى که ماهیت کاربردى دارند روش‌شناسى تحقیق از الگوى زیر تبعیت مى‌کنند

ذکر این نکته ضرورى است که به نوعى از تحقیقات کاربردی، تحقیقات توسعه‌اى (research and development) مى‌گویند و هدف آن، بررسى‌هایى است که نشان مى‌دهد چگونه تولید افزایش مى‌یابد یا سازمان تولید گسترش پیدا مى‌کند یا مدل‌ها و روش‌هاى جدید تولید کالا و خدمات چیست. به‌طورکلى هدف این تحقیقات توسعه و بهبود روش‌ها، ابزار، کالاها با ساختارها است و به همین دلیل در زمرهٔ تحقیقات کاربردى قرار مى‌گیرند.

هدف روش تحقیق کاربردی

در پژوهش کاربردی هدف اصلی کشف علمی نیست، بلکه آزمودن و بررسی امکان کاربرد دانش است و موضوع خود را در تعلیم و تربیت از مسائل و مشکلات روزمره آموزشی و تربیتی انتخاب می کند.(دلاور،۱۳۸۴)به نظر نیومن ( ۲۰۰۰)پژوهشگران کاربردی در پی حل مسایل خاص خط مشی گذاری یا کمک به کارگزاران، جهت انجام وظایف شان هستند.

کاربرد روش تحقیق کاربردی

پژوهش کاربردی غالباً به صورت توصیفی است  و برتری اصلی اش، کاربرد علمی  فوری آن است. افرادی که توسط کسب وکارها، موسسه های دولتی ، موسسه های خدمات اجتماعی، سازمان های بهداشتی، وموسسه های آموزشی استخدام شده اند  پژوهش کاربردی را انجام می دهند.  تصمیم برای بازاریابی  یک محصول جدید، انتخاب  یک خط مشی، یا تصمیم به ادامه یا خاتمه  یک برنامه راهبردی ، ممکن است برپایه پژوهش کاربردی باشد.( دانایی فرد ، کاظمی ،۱۳۸۹ص۷۰)

ویژگی های تحقیقات کاربردی

از مشخصات تحقیقات کاربردی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• از نظر زمانی زودتر از تحقیقات بنیادی انجام می گیرند.
• درآمد زا هستند و به همین دلیل طرفداران بیشتری دارند.
• عمدتا سازمان های دولتی و خصوصی و کارخانه ها ولی گاه دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی نیز این تحقیقات را انجام می دهند.

تشابه تحقیق کاربردی و بنیادی

دریک،  بیک من، رُک(۱۹۹۳) ، اشاره دارند که تحقیق بنیادی بر روش تجربی استوار است که هدف آن ایجاد معرفتی جدید در مورد فرآیندهای بنیادین است. این نوع تحقیق، از بسیاری جهات حمایت می شود و مجاز به خلق حقایق و فرضیه ها به شکلی تدریجی و در محیطی آرام و به دور از عوامل محدود کننده یا تأثیرگذار خارجی است، تحقیق  کاربردی نیز بر همین اساس استـوار است، اما در آن از روش  شناسی علمی برای پردازش اطلاعات در تبیین مسائل اجتماعی ناگهانی یا مقابله با آنها استفاده می شود. .محیط تحقیق کاربردی، غالبا در هم ریخته است که گاه با تحمیل فشارهایی به منظور ارائه پاسخ های قطعی و مناسب وضعیت شغلی مواجه است.

تفاوت تحقیق کاربردی و بنیادی

۱-تفاوت در هدفها

بنابر دیدگاه هدریک بیک من، رُک  ( ۱۹۹۳ )،  ویژگی بارز تحقیق بنیادی آن است که برای خلق و بسط دانش و معرفتی فراگیر، طراحی و اجرا می شود. در واقع این معرفت و دانش است که به عنوان یک هدف نهایی، تحقیق بنیادی را شکل می دهد. در مقابل ، هدف تحقیق کاربردی آن است که درک ما را از یک مشکل خاص افزایش دهد، البته این نوع تحقیق نیز ممکن است به ایجاد معرفت و دانشی نو منجر شود، اما این نوع معرفت بر پایه ای محکم استوار نیست.

۲- تفاوت در زمینه

بنابر دیدگاه هدریک بیک من، رُک  (۱۳۸۱ ) از حیث بافت و زمینه تحقیق، تفاوتهای اساسی میان تحقیقات بنیادی و کاربردی دیده می شود، که خلاصه این تفاوتها عبارتند از:

۳- تفاوت در روشها

تفاوتهای ذکر شده در اهداف و محیط و زمینه های تحقیق موجب بروز تفاوت هایی در روش تحقیق نیز می شود. از نظر هدریک ، بیک من، رُک ( ۱۹۹۳ )، تأکید نسبی بر اعتبار درونی و بیرونی، از جمله تفاوتهای اساسی در روش های تحقیق بنیادی و کاربردی به شمار می روند. در حالی که اعتبار درونی برای هر دو نوع تحقیق ضروری است، در پژوهش کاربردی اعتبار بیرونی از اهمیت بیشتری برخوردار است. ( اعرابی وایزدی ، ۱۳۸۱ ص۱۲-۲)

کاربرد روش کاربردی در پایان نامه ارشد و دکتری

بسته به نوع تحقیق(بنیادی یا کاربردی) و علاقه پژوهشگر می شود عنوان تحقیق را انتخاب کرد البته این کار نیاز به تجربه و مطالعه زیاد دارد که در بدو امر استفاده از اساتید و محققین دیگر می تواند راهگشای امر باشد.

پس از بیان مبانی نظری و پیشینه تحقیق در صورتیکه تحقیق کاربردی است یعنی در جهت رفع مشکلات سازمان می باشد بهتر است محقق به طور اجمال سازمان مورد نظر را معرفی کند در معرفی بهتر است توضیح اجمالی در خصوص تاریخچه سازمان، نمودار سازمانی، تعداد نیروی انسانی، واحدهای سازمان، کالا یا خدمات و … ارائه گردد.

پایان نامه من مرکز مشاوره پایان نامه دکتری در ایران

با همکاری تیم آسان مقاله